Psikoteknik Belgesi Geçerlilik Süresi Ne Kadardır?
Uzunca yıllardır ülkemizde zorunlu tutulan Psikoteknik belgesi uygulamasına 2019 yılından itibaren denetimleri sıklaştırarak devam edilmektedir. Psikoteknik Değerlendirme şahısların araç kullanırken fiziki ve mental açıdan sağlıklı olup olmadığını kontrol eden bir uygulama olarak bilinmektedir. Dünyada ve ülkemizde de birçok merkezi bulunan bu sistemle trafiğe çıkacak sürücülerin zihinsel ve fiziksel açıdan sağlık durumu denetlenmektedir.
Yakın zamanlarda çıkan yeni bir yasa ile birlikte bu testten geçmek zorunlu hale getirilmiş ve Psikoteknik belgesini almayanlara ağır maddi cezalar uygulanmıştır. Bu denetimler günümüzde de yoğun bir şekilde devam etmektedir. Trafik denetmele ekibinin kimlik numarası sorgulamasıyla otomatik olarak E-devlet üzerinden belgeler sorgulanmaktadır. Ticari araç sürücülerinin yaklaşık 1 saatlik bir test aşamasından geçerek aldığı bu belge yasalar gereği zorunlu hale getirilmiştir. Psikoteknik belgesini almayan sürücülere ağır yükümlülükler uygulanmaktadır. Psikoteknik değerlendirme testleri simülatör ve psikolog eşliğinde yapılmaktadır. Yaklaşık 1 saat süren bir test sonucunda belgeler sisteme işlenmektedir. Testi uygulayan kişinin psikolog olması ve test sonucunda alınacak belgenin bir psikiyatriste onaylatılması zorunlu hale getirilmiştir. Yaklaşık bir saat süren ve ortalama birkaç saat içinde alınan bu belgenin geçerlilik süresi ülkemizde 5 (beş) yıl olarak belirlenmiştir.
Sürücüler ticari olarak araç kullanmaya devam ettikleri her 5 yıl sonunda Psikoteknik belgesini yeniletmekle yükümlüdür. Yeniletme işlemi için tekrar teste girme zorunluluğu bulunmaktadır. Bilgisayar destekli bir simülatör eşliğinde yapılan 12 adet testte norm değerleri baz alınmaktadır. Bu sebeple kişilerin yaş, eğitim durumu gibi unsurları önem arz etmektedir. Bireylerin yaş aldıkça motor becerilerinde yavaşlama ve gerilemeler meydana gelebileceği göz önünde bulundurulduğu için 5 yıl sonunda tekrar teste girmesi ve yeni değerleri oluşturması zorunlu hale getirilmiştir.
Ayrıca bireylerde belgeyi aldıktan sonraki 5 yıl boyunca birtakım değişikliklerin meydana gelebileceği, fiziksel ve zihinsel hastalıkların baş gösterebileceği unutulmadığından Psikoteknik belgesi yeniletme zorunluluğu makul bir sebebe dayanmaktadır. İnsan faktörünün içinde olduğu araç kullanma deneyimi birçok olumsuz olayı doğurabileceğinden dolayı Psikoteknik belgesinin zorunlu tutulması etik olarak hakkı bir sebeple oluşmaktadır. Tarih itibari ile Psikoteknik belgesinin alınmasının üzerinden tam olarak 5 (beş) yıl geçmesi ile alınan Psikoteknik belgesi geçerliliğini yitirmektedir. Ticari araç sürücülerinin Psikoteknik belgelerinin süresinin dolmasının hemen ardından bu belgelerini yeniletmekle yükümlü olduklarını unutmamaları gerekmektedir.
